British Caledonian, business class uygulamasını başlatan, dünyadaki ilk havayolu şirketidir.
Günümüz havacılık endüstrisinde havayolları yolcularına en kaliteli hizmet sunmak için kıyasıya bir rekabet içinde. Gelişen teknoloji uçakları daha modern hale getirirken, havayollarının kabinde devrim niteliğinde değişiklikler yapmasına imkan sağladı. Uçakların büyüyen gövdeleri yolcuları daha önce görülmemiş seyahat konforuyla tanıştırdı.
British Caledonian
Günümüzde uçaklarda upper class, first class, business class, premium ekonomi, ekonomi gibi farklı ücret ve hizmet kategorilerine göre değişik kabinler bulunuyor. Bu yazımızda sizlere dünyada ilk kez business class uygulamasını başlatan havayolunu tanıtacağız.
Tarihler 30 Kasım 1970’i gösterdiğinde İskoçyalı charter havayolu Caledonian Airways ve British United Airways şirketlerinin birleşmesiyle yeni bir havayolu doğdu;
British Caledonian. Seferlere başladığı ilk yıl devlet destekli British Overseas Airways Corporation (BOAC) ve British European Airways (BEA) gibi devlerle rekabet eden British Caledonian o yıl 2.6 milyon yolcu taşıdı. İngiltere ve Avrupa içi uçuşların yanı sıra Kuzey ve Güney Amerika, Afrika’da Fas ve Nijerya’ya kadar açılmıştı.
Lonra’da Gatwick Havalimanı’nı merkez olarak kullanan British Caledonian, 1978 yılında first ve ekonomiden sonra “executive cabin” yani business class uygulamasını başlattı.
İngiltere, ABD arasındaki uçuşlarda büyük rekabet vardı, fiyatlar düşmüştü. Havayolları özellikle kış aylarında çok zorlanıyordu. Caledonian, business class kabini işte böyle bir ortamda hizmete soktu. Bu yeni hizmet 1 Nisan 1978 tarihinde “British Caledonian uçakta ilk kez üç sınıflı kabin hizmeti başlatıyor” başlığı ile duyuruldu.
14 nisan 1978’te Gatwick’ten Houston’a Boeing 707 ile yapılan uçuşta uçakta 24 first class, 54 executive cabin (business class) ve 48 ekonomi class koltuk bulunuyordu.
Havayolunun Executive Cabin’i kısa süre sonra, “Yolculara ayrı check-in, daha fazla bacak aralığı, daha yaratıcı yemekler ve uçuş sırasında eşleşen içecekler sunuyor” sloganıyla Avrupa hatlarında da hizmet vermeye başladı.
British Caledonian’ın başlattığı business class uygulaması büyük ilgi görünce ondan 5 yıl sonra Air France ve Pan American Airlines da rekabet dahil oldu. Air France Paris-New York hattında busines class biletlerini ekonomi sınıfına oranla yüzde 14 daha pahalıya satıyordu.
Business class uygulamasını başlatan ilk havayolu şirketinin sonu:
1982 yılında Falkland Savaşları’nın patlak vermesiyle Arjantin ve Peru, İngiliz havayollarına hava sahalarını kapattı. Böylelikle Caledonian’ın lüks kabin hizmeti sunduğu Buenos Aires (Arjantin) ve Lima (Peru) hatlarını kapanmış oldu.
Reagan hükümeti, Almanya’nın başkenti Berlin’de, 1986 yılında La Belle isimli diskoteğe yapılan bombalı saldırıda 2 Amerikan askeri ve 1 Türkün ölmesi üzerine Libya’nın Trablus ve Bingazi şehirlerini bombaladı. Ardından Çernobil faciası yaşandı. Bu iki olay Amerikalıların Avrupa’ya olan seyahat taleplerinde büyük düşüşe neden oldu.
Nijerya’da yaşanan askeri darbe ise Caledonian’un bitişi anlamına geliyordu. Petrol ticaretiyle uğraşan işadamlarının business class uçuşlarına yoğun ilgi gösterdiği en karlı hatlarından biri olan Lagos hattı da kapanınca havayolu için kötü günler başladı.
14 Nisan 1988 yılında ise yani business class uygulamasını başlatmasından tam 10 yıl sonra 250 milyon Paund karşılığında British Airways tarafından satın alındı.
British Caledonian, sadece business class hizmetini başlatan ilk havayolu olmamış aynı zamanda 18 yıllık ömrü boyunca trans-atlantik uçuşlarında tek bir ölümcül kaza yapmayarak ardında etkileyici bir güvenlik kaydı bırakmıştı. (Bkz; KODİAK SERİES II: DÜŞÜK MALİYETLE ÇOK İŞ)
Kaynak: Kokpit Aero
