Türk Havacılık Tarihi

İnsanlık var olduğundan bu yana hep merak duygusuyla bugünlere kadar gelmiş, şuan ki teknolojik gelişmişliğe ulaşmıştır. Bu merak duygusu insanı gökyüzünü keşfetmeye itmiştir. Bu duygu 17. yüzyılda Osmanlı’da yaşamış olan efsanevi Türk bilgesi Hezarfen Ahmed Çelebi’nin 1632 yılında kuş kanadını anımsatan bir araç ile Galata Kulesi’nin tepesinden Anadolu yakasında bulunan Üsküdar’daki Doğancılar Meydanına başarılı şekilde inmesiyle Türk dünyasında hayata tezahür etmiştir. Bilimsel herhangi bir kaynak bulunmasa da bu olay Türk havacılık dünyasındaki ilk uçuş olarak kabul edilir.

Sonraki yıllarda Osmanlı Devleti’nin çöküş dönemine girmesi, ekonomik sıkıntılar ve yetersiz olan bilimsel gelişmişliği sebebiyle 20. Yüzyılın ilk çeyreğinin sonlarına, genç cumhuriyetin ilk yıllarına denk gelen, Yunanlardan ele geçirilen motorla geliştirilen Vecihi HÜRKUŞ’un “VECİHİ K-VI” adını vermiş olduğu uçağın 28 Ocak 1925 tarihinde uçmasına kadar başka deneme olmamıştır. Aradan yaklaşık 300 yıl geçtikten sonra profesyonelce olan bu denemeye ödül verilmesi beklenirken, izin verecek bir kurumun bulunmadığından izinsiz uçuş yaptığı gerekçesiyle ceza almıştır.

VECİHİ K-VI

Vecihi HÜRKUŞ’un anlatımıyla; Keşif amaçlı geliştirilmesine rağmen o zamanın şartları için iyi sayılabilecek olan 200 km hıza ulaşmasıyla birlikte avcı uçaklar kadar yüksek manevra yeteneğine sahip olmasını amaçlamıştır.


200 beygir gücünde 6 silindirli motoru bulunan uçak; 7 metre 61 cm uzunluğunda, 11 metre 70 cm genişliğinde 3 metre yüksekliğinde olup 31,8 metrekare kanat genişliğine sahiptir. 1270 kg azami kalkış ağırlığına sahip olan “VECİHİ K-VI”nin 830 kg boş ağırlığı bulunmaktadır. 207 km maksimum hıza ulaşabilen uçak 188 km seyir hızıyla uçmaktadır. Türk havacılık tarihinin en önemli uçaklarından biridir.

Nu.D-36

Nu.D-36: 1986 yılında Sivas’ta doğan ünlü Türk işadamı Nuri DEMİRAĞ’ın 1936 yılında İstanbul’da uçak fabrikasında aynı yıl ilk tek motorlu uçak olan Nu.D-36 adı verildi. Çift motorlu ve altı kişilik versiyonu ise bunda iki yıl sonra 1938 yılında Nu.D-38 adı altında üretildi. 1938 yılında Türk Hava Kurumu tarafından ilk uçakların siparişi verildi. Türk Hava Kurumu siparişlerin tesliminden önce İstanbul’dan Eskişehir’e uçan uçaklar için son bir kez daha test uçuşu talep etmiştir. Selahattin Reşit ALAN testin ardından inişe geçtiği sırada çevredeki hayvanların piste girmemesi için açılan hendeği göremeyerek hendeğe düşer ve uçak kırıma uğrar. Bu kaza sonucu pilot vefat eder. Ardından THK vermiş olduğu siparişleri iptal eder.

Nuri DEMİRAĞ her ne kadar THK’yı mahkemeye verse de süreç yıllar alır ve sonucunda mahkeme THK lehine karar verir. Nu.D-38 325 km maksimum sürate uluşabilen 6 kişilik, 2 adet 160 beygirlik motor kullanan, boş ağırlığı 1200 dolu ağırlığı 1900 kilogram olan, 3,5 saat havada kalıp 325 km menzile sahip, 5500 metre irtifaya tırmanabilen uçağın üretim fabrikası İspanya, İran ve Irak’tan alınan siparişlere rağmen yurtdışı satışını yasaklayan kanun çıkarılması ve THK’dan da sipariş gelmemesi üzerine 1950’li yıllarda kapanır. Elde kalan uçaklar hurdacıya satılır. Üretimi yapılan uçakların test edildiği pistler, hangarlar, ve üzerindeki yapılar istimlak edilerek günümüzdeki Atatürk Havalimanına devredilir. Ve Türkiye havacılık adına ne kadar önemli adımlar atmışsada Nuri DEMİRAĞ’ı ve Vecihi HÜRKUŞ’u değerlendiremedik ve havacılık adına uzun bir ara verdik.

Hürkuş

2006 yılında Savunma Sanayii Başkanlığı ve TUSAŞ arasında imzalanan “Türk Başlangıç Ve Temel Eğitim Uçağı Projesi” kapsamında HÜRKUŞ uçağı projesini hayata geçirmek için çalışmalara başlanmıştır. Gece ve gündüz şartlarında uçuş icra edebilen uçak, birçok modern savaş uçağında bulunan “glass/cam kokpit” tasarımına sahiptir. (Glass kokpit: Tamamen dijital elektronik gösterge paneli). Hürkuş’ta amaç Türk Hava Kuvvetleri’nde ilerleyen yıllardaki pilot ihtiyacına istinaden yetiştirilecek olan personellere temel uçuş eğitimi verilmek için yerli ve milli bir çözüm bulmaktır. Proje bu temel üzerinde yükselirken;
Temel Eğitim Uçağı (Hürkuş-A), Askeri Eğitim Uçağı (Hürkuş-B), Silahlı Yakın Hava Desteği (Hürkuş-C) olmak üzere 3 farklı türden üretilecek olup, Hürkuş-C modeli terörle mücadele kapsamında maliyet etkin bir çözüm sunması açısından ön plana çıkıyor.
Hürkuş’un silahlı versiyonu olan C modeli sayesinde uzun yıllardır envanterde bulunan F-16 savaş uçaklarının üzerindeki görev yükünün azalmasıyla verimli kullanım ömürlerinin uzamasına yardımcı olacak.

Terörle mücadelenin dağlık bölgelerde yoğunlaştığı göz önünde bulundurulduğunda; Yüksek manevra kabiliyeti, iki adet 12,7 mm’lik ağır makineli tüfek, kanat altındaki silah istasyonlarında 8’er km menzile 2×2 UMTAS, 2X4 CİRİT, yine ROKETSAN ürünü lazer güdüme sahip olan MIZRAK ile BDU33 ve MK106 bombalarını kullanabilmesi terörle mücadele kapsamında güvenlik güçlerimizin elini güçlendirecek olup önemli bir güç çarpanı olacak.

Hürkuş; gücünü Kanadalı motor üreticisi olan Pratt & Whitney imalatı PT6A-68T motorundan almaktadır. 1600 beygirlik bu motor ile 574 km/sa hıza ulaşabilen uçak 34.700 ft maksimum irtifaya tırmanabilmektedir. 4 saat 15 dakika havada kalabilirken 739 km görev yarıçapına ulaşabilmektedir. 11.17 metre uzunluk, 9,96 metre kanat açıklığı ve 3.70 metre yükseklik değerlerine sahiptir. Halihazırda 18 adet sipariş edilen Hürkuş seri üretim aşamasında olup Türk Hava Kuvvetleri’nin envanterine kabul testlerinin ardından alınmaya başlanmıştır.

HÜRJET

TUSAŞ tarafından yakın hava desteği ve jet eğitim uçağı olarak tasarlanmaktadır. Türk Hava Kuvvetleri’nde kullanılan Northrop Grumman üretimi T-38 Talon uçaklarının yerine yerli ve milli bir çözüm üretmek amacıyla başlatımıştır. Türk Hava Kuvvetleri’nde ileri jet eğitim uçuşlarını icra etmek, terörle mücadele, sınır güvenliği, yakın hava desteği, hafif taarruz ile birlikte gelecekte taşıyacağı geliştirilme aşamasında olan Gökdoğan ve Bozdoğan hava-hava füzeleriyle hava savunma görevlerini de yapabilecek çok yönlü bir jet uçağına dönüşebileceği de düşünülmektedir. HÜRJET, 3.000 kg faydalı yükü 1.4 mach hızı, 45.000 ft tavan irtifası ile son teknoloji görev ve uçuş sistemlerine sahip olacak olmasıyla ön plana çıkmaktadır. İlk uçuşunu 2022 yılında yapması planlanan uçağın hizmete girişi 2024-2025 olarak öngörülmektedir. Sistem 19.000 Ib itki gücüne sahip 1 adet jet motorla uçacak. Ayrıca 9.8 metre kanat açıklığına, 13 metre uzunluğa, 4.2 metre yüksekliğe, 24 metrekare kanat alanına, ve 2500 kilometre üzerinde bir menzile sahip olacak. Hürjet, aska ekli gösterge, havadan yakıt ikmal yeteneğiyle, taşıyacağı HGK-3 ve KGK-83 bombalarıyla oldukça modern bir sistemdir.

Havacılık Tarihimizin Zirve Noktası Milli Muharip Uçak (MMU)

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafında yerli ve milli imkanlarla tasarlanıp geliştirilen 5. Nesil stealth avcı savaş uçağı projesidir. Eylül 2013 yılında kavramsal tasarımı tamamlanan uçağın ilk gerçek ölçekli maketi 2019 Paris Air Show’da sergilenmiştir. Türkiye’nin Hava Kuvvetlerinin ana vurucu gücünü oluşturan F-16 savaş uçaklarının yerini alması için tasarlanmaktadır. Günümüz şartlarına uygun yapıda radar görünürlüğü düşük, gelişmiş aviyonik sistemlere ve görev bilgisayarına sahiptir. Hava-Hava ve Hava-Yer görevlerini icra edebilecek bir savaş uçağı ihtiyacı doğrultusunda geliştirilmeye başlanmıştır. Çift motorlu, mach 1.8 hızına ulaşabilecek, gövde içinde ve kanat altlarına takılabilecek çeşitli mühimmatlarla ihtiyaç duyulan görevleri yerine getirebilecektir. Savaş uçağının hangardan çıkış tarihi olarak 2023 yılı öngörülmektedir. 2025-2026 yıllarında ilk uçuşunu yapması beklenen uçak Cumhuriyet tarihinin en büyük projesi olmanın yanı sıra dışa bağımlılığı azaltma noktasında Türk Havacılığının yüz akı projeleri arasındadır. Hizmete giriş tarihi olarak 2030-2035 yılları arası düşünülen uçağın 55 bin ft irtifada 1.8 mach hızla uçabilmesi amaçlanmıştır. Her biri 27.000 Ib itki gücüne sahip 2 motor kullanılacak olan MMU‘nun maksimum kalkış ağırlığı 27.216 kilogramdır. 600 kilometre harekat yarıçapı bulunacak olan sistemin uzunluğu 21, kanat açıklığı 14 metre. Kanat alanı ise 60 metrekaredir.

Havacılık MMU

Bir yorum bırak

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar işaretlendi*