Savunma endüstrisinin gelişmesi ve yeni nesil askeri hava araçlarının önemli bir kısmının stealth (düşük radar görünürlüğü) karakteristiğe sahip olması yeni ihtiyaçları da beraberinde getiriyor.
Bu ihtiyaçların başında ise stealth karakteristiğe sahip olan insansız hava araçları geliyor. 5’inci nesil ve 6’ncı nesil savaş uçaklarına yatırım yapan birçok ülke, stealth tanker İHA’lara yatırımlar gerçekleştirmekte. Bu konuda en ciddi çalışmaları gerçekleştiren ABD, geçtiğimiz yıl donanmaya ait bir MQ-25 Stingray ile bir F-35C ve bir F/A-18 Super Hornet savaş uçağına yakıt ikmali gerçekleştirdi. Bu sayede stealth tanker İHA’lar operasyonel hayatlarına başlamış oldu. (Bkz; Altay’ın Fabrikası, Yerli Motoru ve Transmisyonunda Son Durum)
Contents
Stealth Tanker İHA’lar
Savaş uçaklarına ve diğer hava araçlarına yakıt ikmali gerçekleştiren günümüz tanker uçakları, hava kuvvetlerinin en kritik bileşenleri arasında yer alıyor. Türk Hava Kuvvetleri’nin yakıt ikmal ihtiyaçlarını ise KC-135’ler karşılıyor. Ancak genellikle büyük gövdeye ve yüksek radar kesit alanına sahip olan günümüz tanker uçakları, hava savunma sistemlerinin menzili dışında operasyon gerçekleştirmelerine rağmen radarlarca kolaylıkla tespit edilebiliyor.
Bu durum, en büyük avantajı radarlarca tespiti zor olan stealth uçakların yerinin daha kolay bir şekilde tespit edilmesine neden oluyor. Bu nedenle yeni nesil tanker uçaklarının da savaş uçakları ve muharip İHA’lar gibi stealth karakteristiğe sahip olması ihtiyacı doğuyor. (Bkz; Çakır Füzesinin Motoru KTJ-1750’nin Testleri Başladı)
Dolayısıyla envanterinde 5. nesil savaş uçağı bulunan veya yeni nesil savaş uçaklarına ve insansız muharip hava araçlarına yatırım yapan birçok ülkenin, hava kuvvetlerinin geleceğini radar kesit alanı (RCS) düşük yeni nesil tanker İHA’lara ile şekillendirmesi gerekiyor.
Türkiye’nin Stealth Tanker İHA İhtiyacı
Ülkemizde radar izi düşük bazı platformların bulunmasına karşın Hava Kuvvetleri Komutanlığı (HvKK) envanterinde RCS değeri düşük bir muharip İHA veya savaş uçağı yer almıyor. Ancak yakın bir gelecekte bu durum değişecek. F-35 projesindeki konumu ABD tarafından askıya alınan Türkiye, 2030’lu yıllarda envanterine almak üzere Milli Muharip Uçak için çalışmalarını sürdürüyor.
Ayrıca 2023 yılında ilk uçuşunu yapması planlanan Bayraktar Kızılelma‘da (MİUS) radar izi düşük olan ve ileri modelleri ile birlikte stealth karakteristiği arttırılacak olan bir muharip İHA konumda. Son olarak TUSAŞ tarafından büyük bir gizlilikle yürütülen ve paylaşılan görsellerde lambda kanat tasarımına sahip olduğu görülen TİSU da düşük radar izine sahip bir insansız hava aracı olacak.
2020’li yılların ikinci yarısı ile birlikte stealth muharip hava araçları ile tanışmaya başlayacak olan Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın gelecekte envanterine stealth tanker İHA’lar almak istemesi muhtemel. Ülkemizde bu kabiliyete Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) veya Baykar Teknoloji firmaları sahip durumda. Şirketlerin bu konuda çalışmalarının olup olmadığı ise bilinmiyor. Ancak Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın bu konuda bir isteri olması veya yakın bir gelecekte olacak olması muhtemel.
Türkiye’nin Düşük Radar İzine Sahip Uçak Projeleri
Türkiye’nin düşük RCS’li uçak projelerinin başında Milli Muharip Uçak projesi yer almakta. TUSAŞ firması tarafından sürdürülen MMU projesi ile Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın yeni nesil ana muharebe uçağı ihtiyacının karşılanması hedefleniyor. Türk savunma ekosistemine ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin operasyonel kabiliyetlerine çağ atlatması planlanan MMU, Türkiye’nin bütçe ve teknoloji açısından en büyük projeleri arasında yer alıyor.
Türkiye’nin stealth karakteristiğe sahip olacak şekilde yürütülen bir diğer muharip hava aracı ise Bayraktar Kızılelma. Muharip İnsansız Hava Aracı (MİUS) adı ile de bilinen Bayraktar Kızılelma, Baykar Teknoloji firması tarafından prototip aşamasına geçmeyi başarmıştır. Yakında yer testleri başlayacak olan muharip İHA’nın 2023 yılında ilk uçuşunu gerçekleştirmesi planlanıyor.
Türkiye’nin bir diğer muharip İHA projesi ise TİSU. TUSAŞ yetkilileri, firmanın yol haritasında yer alan lambda kanat yapısına sahip olan TİSU hakkında uzun bir süredir sessizliklerini korumakta. Açık kaynaklarda TUSAŞ’ın muharip bir insansız hava aracı üzerinde çalıştığı bilgisi yıllardır konuşulmakta olmasına karşın TİSU projesinin akıbeti hakkında resmi bir açıklama yapılmış değil.
